Theo Bloomberg, giá các loại mặt hàng từ cá hồi Atlantic Na Uy, tôm nuôi của Việt Nam, cá tuyết cod Atlantic hay mực nhảy Nhật Bản đều giảm mạnh so thời điểm trước khi COVID-19 bùng phát. Thậm chí, giá cá ngừ vằn, một trong những sự lựa chọn hàng đầu của những khách hàng khi tới siêu thị “vơ vét thực phẩm” cũng vẫn đang tiếp tục giảm.
Cá hồi
Nhà hàng, quán cafe và khách sạn đóng cửa đột ngột khắp châu Âu và Bắc Mỹ đã ảnh hưởng đến 30% cá hồi nuôi (tỷ lệ cá hồi tiêu thụ tại các kênh dịch vụ ẩm thực này). Sự sụp đổ của logistics, lệnh cấm đi lại từ châu Âu của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tác động tới năng lực vận chuyển hàng không, khiến giá cá hồi Atlatic nuôi tại Na Uy sụt giảm gần 2 EUR/kg chỉ trong 2 tuần vào trung tuần tháng 3.
Giá cá giao ngay thậm chí đã rớt đáy 4,46 EUR/kg tại Oslo, tương đương giảm 44% từ mức 8,02 EUR/kg của hồi đầu tháng 1 mặc dù giá mặt hàng này đã từng có dấu hiệu phục hồi. Sự phục hồi xuất hiện khi doanh số của các kênh bán lẻ tăng vọt. Nhưng thực tế, nhiều công ty cá hồi Na Uy buộc phải giữ cá trong ao. Lượng cá hồi nhắm sang thị trường Mỹ đã buộc phải chuyển hướng đi châu Âu và Trung Quốc.
Ảnh minh họa
Tại Chilê, giá cá hồi fillet trim D xuất khẩu sang Mỹ và cá hồi bỏ đầu ruột xuất sang Brazil đang rơi tự do. Trong tuần 21, giá cá hồi fillet trim D xuất khẩu theo điều kiện FOB sang Mỹ đã giảm thêm 0,14 USD xuống 3,62 USD/pound. Tại Brazil, giá cá hồi nguyên con của Chilê điều kiện giao hàng FOB, size 10 – 12 cũng đã giảm dần 0,08 USD xuống 4 USD/kg.
Tôm
Tại Andhra Pradesh, thủ phủ nuôi tôm của Ấn Độ, nông dân bắt đầu cảm nhận những tác động rõ rệt của dịch COVID-19 từ cuối tháng 2 và đầu tháng 3. Giá tôm tại cổng trại đã chạm đáy từ khi giá tôm toàn cầu lao dốc vào mùa hè 2018 vì người mua trên thị trường quốc tế e ngại nhập hàng trong bối cảnh các kênh dịch vụ thực phẩm bị đóng cửa – nơi tiêu thụ một lượng lớn tôm nuôi với doanh số cao hơn cá hồi.
Giá trung bình tôm mua tại cổng trại theo ngày của TTCT HOSO cỡ 50 con/kg đã rớt xuống 260 INR/kg (3,45 USD/kg). Mặc dù giá tôm có thời điểm phục hồi, nhưng người nuôi tôm tại đây nhận định có thể phải mất nhiều năm để sản xuất trở về mức thông thường; trong khi, giá tôm nước lạnh khai thác tại vùng biển Atlantic cũng đã giảm mạnh xuống 7 – 8,4 bảng Anh/kg.
Cá ngừ
Cá ngừ đóng hộp là một trong những thực phẩm bị cháy hàng tại siêu thị do người tiêu mua tích trữ trong thời gian đại dịch bùng phát; nhưng giá mặt hàng này cũng không duy trì được ở mức cao trong thời gian dài mà giảm rất nhanh không lâu sau đó. Tại Bangkok, cá ngừ vằn giao dịch với giá trung bình 1.375 USD/tấn trong tháng 5, giảm từ mức 1.480 USD/tấn của tháng 4. Giá cá giao tháng 6 rơi vào khoảng 1.200 USD/tấn. Giá cá ngừ vằn tại Manta, Ecuador, một trung tâm chế biến cá ngừ lớn khác của thế giới vẫn giữ mức 1.100 USD/tấn sau khi giảm mạnh từ 1.500 USD/tấn cách đây vài tháng. Cá ngừ vằn cũng là một trong những mặt hàng được tiêu thụ chủ yếu qua kênh dịch vụ ẩm thực.
Tuyết cod và haddock
Những biến động do dịch COVID-19 cũng tác động lên thị trường cá thịt trắng, với hai mặt hàng chủ lực là cá tuyết cod và haddock, chấm dứt thời hoàng kim của hai loại cá này sau 3 liền tăng giá liên tục. Cá tuyết cod bỏ đầu, ruột được khai thác bởi các đội tàu của Nga và Na Uy tại biển Barent có giá trung bình 4.250 USD/tấn trong tháng 5, giao hàng theo điều kiện C&F tới Trung Quốc, giảm 9% so với giá tháng 1. Giá cá tuyết haddock cũng diễn biến tương tự.
Cú sốc lớn nhất với thị trường của hai loại cá thịt trắng này là sự đóng cửa của chuỗi nhà hàng fish and chips tại Anh vào tháng 3. Tới nay, người tiêu dùng Anh chủ yếu sử dụng hầu hết là cá tuyết cod và haddock.
Pollock
Khối lượng lớn cá pollock được đánh bắt bởi các đội tàu của Nga trên vùng biển Bering đã phải chuyển hướng thị trường mới khi các nhà chế biến Trung Quốc – người mua chính, án binh bất động.
Mặc dù các nhà máy ở Trung Quốc đã mở cửa trở lại vào tháng 3, nhưng cũng là lúc Mỹ và châu Âu đối diện khủng hoảng COVID-19 khiến giá cá pollock giảm sâu hơn. Ngoài ra, cá pollock vẫn có chỗ đứng nhất định trên kênh bán lẻ dưới dạng sản phẩm giá trị gia tăng như surimi và fillet tẩm bột, trong tháng 4, giá C&F China theo tháng, cỡ 25+ cm chỉ 1.150 USD/tấn, giảm 32% so tháng 12 năm ngoái. CEO của Tập đoàn Frosta tại Đức cho biết, nhà hàng, khách sạn bị đóng cửa đã gây ra thiệt hại lớn tới ngành chế biến cá pollock.
Rô phi và cá tra
Giá của 2 loại cá thịt trắng nuôi có thị phần lớn nhất thế giới, rô phi và cá tra cũng giảm, mặc dù chưa vượt mức thấp kỷ lục trong lịch sử trước khi xảy ra đại dịch.
Tại tỉnh Quảng Đông, miền nam Trung Quốc, giá trung bình theo ngày với cá rô phi nguyên con giao đến nhà máy ở Trạm Giang là 7,93 CNY/ cỡ 500 – 800 g trong tháng 5/2020. Sự phục hồi của nền kinh tế Trung Quốc đã mang lại lợi ích cho người nuôi cá rô phi tại Trung Quốc vì hầu hết cá rô phi sản xuất ra đều phục vụ xuất khẩu dưới dạng fillet. Trong khi đó, giá trung bình fillet cá tra, xuất khẩu sang châu Âu, 100% trọng lượng thuần, FBO Ho Chi Minh Việt Nam vẫn giậm chân ở mức 2,19 USD/kg. Như tôm, cá rô phi và cá tra có chu kỳ nuôi ngắn, đồng nghĩa nông dân có thể giảm nguồn cung tương đối nhanh.
Cá tráp và cá chẽm
Các nhà sản xuất cá tráp và cá chẽm của Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp cũng đối mặt cơn ác mộng khi thị trường tiêu thụ lớn nhất của 2 sản phẩm này là châu Âu là Italy bị phong tỏa vào hồi đầu tháng 3/2020. Tuy nhiên, giá các loại cá này hiện đang khá ổn định. Giá cá chẽm nuôi được ban tại Mercamadrid, Tây Ban Nha vẫn không đổi. Dù vậy, nhìn chung nguồn cung các loại cá này đã giảm thấp hơn từ trước thời điểm COVID-19 bùng phát.
Mực ống
Nhu cầu tiêu thụ toàn cầu tăng mạnh với mực ống, cộng sản lượng khai thác kém đã khiến giá sản phẩm này tăng mạnh trong những năm gần đây. Những hãng kinh doanh mực ống cũng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi COVID-19; bởi hầu hết mực ống được bán cho các nhà hàng, quán bar và cafe. Giá giao dịch mực ống Nhật Bản ((Todarodes pacificus) nguyên con trung bình theo tháng size 200 – 300 g, cấp đông tại các cảng Trung Quốc đã giảm xuống 28.017 CNY/tấn (3.929 USD/tấn) trong tháng 5, giảm 10% từ tháng 1. Hoạt động khai thác trên biển Hoàng Hải và Nhật Bản đã bắt đầu trong tháng này khiến giá mực ống tiếp tục giảm sâu hơn.
